 Kúi-ji̍t chêng, hut-jiân-kan thiaⁿ-tio̍h góa só͘ siàu-liām ê lāu pêng-iú Mûi Kam-bū Bo̍k-su lī-khui sè-kan. Sim chin kan-khó͘. Ū lâng ài góa Kong-pò hō͘ lâng thang siàu-liām--i. Góa iā put-chí ì-ài. Khó-sioh bē thang siá chin siông-sè. Khah iàu-kín, chiong i tī Tâi-ôan ê sū, chiàu góa só͘ chai ê, kì tām-po̍h, ǹg-bāng ē thang kap lia̍t-ūi saⁿ-kap siàu-liām--i. | 幾日前，忽然間聽著我所數念ê老朋友梅監務牧師離開世間。心真艱苦。有人ài我公佈hō͘人thang數念--伊。我也不止意愛。可惜bē thang寫真詳細。較要緊，將伊tī台灣ê事，照我所知ê，記淡薄，向望會thang kap列位相kap數念--伊。| 1. Chheng-liân ê sî kàu hiàn-sin | 1. 青年ê時到獻身| Bo̍k-su chhut-sì kap tióng-sêng tī kèng-khiân ê So͘-kek-lân. Tha̍k Kek-lah-su-ko ê Tāi-ha̍k, khîn-khîn bián-kióng, sêng-chek iu-siù, siông-siông chò Tāi-ha̍k iu-téng-seng ê tāi-piáu tī ha̍k-kài thó-lūn. | 牧師出世kap長成tī敬虔ê蘇格蘭。讀格拉斯高ê大學，勤勤勉強，成績優秀，常常做大學優等生ê代表tī學界討論。| Kàu Tāi-ha̍k chut-gia̍p liáu, sim li̍p-chì ài chò Soan-kàu-su khì gōa-kok thôan-tō. chóng-sī sî ki bōe kàu, chiū chiām-sî tī pún-kok ê kàu-hōe chò kang. | 到大學卒業了，心立志ài做宣教師去外國傳道。總是時機bōe到，就暫時tī本國ê教會做工。| Ū chi̍t mê-hng, khì hù chi̍t ê Soan-kàu-su ê káng-ián-hōe, kóng-khí Soan-tō-hōe ê khiàm kang. chit ê Soan-kàu-su, chiū-sī tī Tâi-ôan thôan-tō ê Pa Khek-lé Bo̍k-su. Thiaⁿ i kóng-khí Tâi-ôan hái-sū ê siau-sit, sim siū kám-kek. Káng-ián āu, kap Pa Bo̍k-su saⁿ-kap chē, tit-tio̍h Pa Bo̍k-su ê khòan-iú. Āu-lâi tit-tio̍h Siōng-tè ê liap-lí, kap Pa Bo̍k-su tùi Soan-tō-hōe ê chiu-sôan, chiū koat-sim hiàn-sin chò Tâi-ôan ê Soan-kàu-su. | 有一暝昏，去赴一個宣教師ê講演會，講起宣道會ê欠工。這個宣教師，就是tī台灣傳道ê巴克禮牧師。聽伊講起台灣海嶼ê消息，心受感激。講演後，kap巴牧師相kap坐，得著巴牧師ê勸友。後來得著上帝ê攝理，kap巴牧師tùi宣道會ê周旋，就決心獻身做台灣ê宣教師。| 2. Lī-khui pún-kok lâi Tâi | 2. 離開本國來台| Koat-sim liáu-āu, m̄-káⁿ kā i ê lāu-bó kóng, in-ūi kiaⁿ-liáu lāu-bó hôan-ló, siū i chó͘-tòng, kàu beh chhut-hoat ê sî, chiah tùi lāu-bó kóng, lāu-bó kó-jiân siong-sim tōa thî-khàu. Bo̍k-su thiàⁿ Chú khah kòe-thâu thiàⁿ lāu-bó, sim bô siū iô-tāng, ēng chē-chē ōe an-ùi i ê lāu-bó. Chiū án-ni lī-pia̍t lāu-bó, chhin-chhek, pêng-iú kap hiuⁿ-lí, lo̍h-chûn. | 決心了後，m̄敢kā伊ê老母講，因為驚了老母煩惱，受伊阻擋，到beh出發ê時，才tùi老母講，老母果然傷心大啼哭。牧師疼主較過頭疼老母，心無受搖動，用濟濟話安慰伊ê老母。就án-ni離別老母、親戚、朋友kap鄉里，落船。| Siāng hit chiah chûn, kî-thaⁿ iáu ū nn̄g lâng tâng-sî chì gōan iû-gôan beh lâi tâi-ôan ê Soan-kàu-su, chiū-sī Lân Tāi-ōe I-seng kap Liâm Tek-lia̍t Bo̍k-su. Siū Chú pì-iū, saⁿ lâng tī Bêng-tī 28 nî (A. D. 1895 nî), 12 go̍eh 18 ji̍t, tùi Tâi-lâm An-pêng káng pêng-an chiūⁿ-lio̍k. Chiām-sî tòa tī Tâi-lâm Sin-lâu, tùi Lîm Iàn-sîn Sian-siⁿ o̍h Tâi-ôan ê thó͘-khiuⁿ. | Siāng hit chiah船，其他iáu有兩人同時志願猶原beh來台灣ê宣教師，就是蘭大衛醫生kap連德烈牧師。受主庇佑，三人tī明治28年（A. D. 1895年），12月18日，tùi台南安平港平安上陸。暫時tòa tī台南新樓，tùi林燕臣先生學台灣ê土腔。| 3. Chāi Tâi soan-kàu | 3. 在台宣教| Kàu Bêng-tī 29 nî bóe (A. D. 1896 nî), chiū sóa lâi tòa Chiong-hòa Sai-mn̂g ke 226 hoan-tē. Hit-sî iáu-bōe ū i-kóan, chí-ū sòe nn̄g-khám tiàm teh chò lé-pài ê só͘-chāi. Lé-pài-ji̍t 3, 40 lâng teh lé-pài nā-tiāⁿ. Chiām sî ēng chit nn̄g-khám chò hêng-i, soat-kàu ê lō͘-ēng, āu-lâi chiah siat-hoat ōaⁿ-ūi. | 到明治29年尾（A. D. 1896年），就徙來tòa彰化西門家226番地。Hit時iáu-bōe有醫館，只有稅兩khám店teh做禮拜ê所在。禮拜日3、40人teh禮拜nā-tiāⁿ。漸時用這兩khám做行醫，說教ê路用，後來才設法換位。| Bêng-tī 32 nî chiaⁿ-go̍eh, Mûi Bo̍k-su khì Phêⁿ-ô͘, thâu chi̍t pái kap góa saⁿ-bat, chò-hóe pò͘-tō chò kang kúi-nā lé-pài ; āu-lâi tò-tńg lâi Chiong-hòa kap Lân I-seng chham-siâng, siá phoe hō͘ Kàu-sū-hōe, chhiáⁿ in ōaⁿ Phêⁿ-ô͘ Lîm Ha̍k-kiong lâi Chiong-hòa, tit-tio̍h Kàu-sū-hōe ê chí-sī, hit nî 3 go̍eh chhe, góa chiū ōaⁿ lâi tòa Chiong-hòa. Tùi hit-tia̍p liáu-āu, kap i saⁿ-kap chò kang, tit-tio̍h i ê thiàⁿ-thàng, chí-tō, siū i ê kám-hòa bián-lē. Saⁿ-kap pò͘-tō 20 nî kú, keng-kòe kúi-nā pah chng, lóng-chóng siat cha̍p-keng ê kàu-hōe. | 明治32年正月，梅牧師去澎湖，頭一擺kap我相bat，做伙佈道做工幾若禮拜；後來倒轉來彰化kap蘭醫生參詳，寫批hō͘教士會，請in換澎湖林學恭來彰化，得著教士會ê指示，hit年3月初，我就換來tòa彰化。Tùi hit-tia̍p了後，kap伊相kap做工，得著伊ê疼痛、指導，受伊ê感化勉勵。相kap佈道20年久，經過幾若百庄，攏總設十間ê教會。| Taⁿ chiong chit tiong-kan, góa siū kám-kek--ê, tāi-lio̍k kóng 4 hāng tī ē-té : | 今將這中間，我受感激--ê，大略講4項tī下底：| (1) I ê pò͘-tō kap siat kàu. Lūn i ê pò͘-tō ê sū, góa ū chē-chē thang siàu-liām, chóng-sī bē thang it-it lâi siá. Ài khòaⁿ kúi-nā tiám. | （1） 伊ê佈道kap設教。論伊ê佈道ê事，我有濟濟thang數念，總是bē thang一一來寫。Ài看幾若點。| Khòaⁿ i ê in khîn. Nā bô chhut-gōa, tī Chiong-hòa chiū pài-it kàu pài-la̍k, ta̍k ê-po͘ 4 tiám khí, tī chhī-tiûⁿ lāi pò͘-tō. Nā chhut gōa khì chng-siā, sī chá-chá chhut, àm-àm ji̍p, chin-chiàⁿ sī phi-seng tài-go̍at ê in-khîn. Bô hun kôaⁿ-jo̍ah, bô lūn hn̄g-kīn; góa kap i chhut-khì, hán tit nn̄g lâng chò-hóe kóng, lóng-sī i tī chit chng kóng, góa chiū khì pa̍t chng kòng-lô, chio lâng lâi thiaⁿ, lâng nā chū-chi̍p, góa chiū tī-hia kóng, i khòaⁿ góa teh kóng, bô phah-sńg sî kan, koh kòe-chng tī-hia kóng. Kàu tàu, kán-tan chia̍h piáⁿ phòe-tê, tiong tàu bô khòa hioh-khùn, chiū koh chiap sòa. Chhin-chhiūⁿ chit khóan ê in-khîn, m̄-sī góa ê pit hêng-iông ū kòe-thâu, siat-sú khì khah hn̄g ê só͘-chāi, chiū ēng chi̍t ê chng-siā chò kin-kù-tē, tùi hia ta̍k-ji̍t chhut-khì kīn-hū ê po͘-thâu chò kang, kàu pài-la̍k chiah tńg-lâi Chiong-hòa. | 看伊ê殷勤。若無出外，tī彰化就拜一到拜六，逐ê晡4點起，tī市場內佈道。若出外去庄社，是早早出，暗暗入，真正是披星戴月ê殷勤。無分寒熱，無論遠近；我kap伊出去，罕tit兩人做伙講，攏是伊tī這庄講，我就去別庄摃鑼，招人來聽，人若聚集，我就tī-hia講，伊看我teh講，無扑損時間，koh過庄tī-hia講。到晝，簡單食餅配茶，中晝無掛歇睏，就koh接續。親像這款ê殷勤，m̄是我ê筆形容有過頭，設使去較遠ê所在，就用一個庄社做根據地，tùi hia逐日出去近阜 ê埔頭做工，到拜六才轉來彰化。| Koh khòaⁿ i ê thun-lún kan-khó͘ Iau, chhùi-ta, bô bîn, le̍k-lō͘, ià-siān chiah-ê i lóng hoaⁿ-hí thun-lún. Tong sî kau-thong put-piān, chē-chē sī pō͘ kiâⁿ, chi̍t-ji̍t kiâⁿ kúi-nā phò͘-lō͘ khì pò͘-tō sī siông-siông. Ū chi̍t mê-hng tī Khe-ô͘ pò͘-tō hó ki-hōe, pòaⁿ-mê 11 tiám gōa chiah sòaⁿ-hōe, ko͘-put-chiong tio̍h tī-hia keh-mê; nā-sī bô tàng hioh mê, kai-chài tit-tio̍h chi̍t ê chia̍h a-phiàn-hun lâng, miâ chò Kheng chek, i hó-ì, hit mê-hng góan nn̄g lâng saⁿ-kap khùn chi̍t ê toh-kūi 3 chhioh khoah, ka-chiah sio-phēng keh chi̍t-mê, sīm-chì bat tī Lâm-tâu saⁿ-kap hioh chi̍t keng hòan-á-keng, ba̍k-sat m̄-bat kā-tio̍h se-iûⁿ lâng, hit mê-hng hō͘ ba̍k-sat kā put-chí siong-tiōng, iā sī thun-lún. Bô-lūn tek-sî put-tek-sî, siū húi pòng iā jím-siū. Chhin-chhiūⁿ án-ni ê chò kang, Siōng-tè khòaⁿ-kò͘--i, put-chí ū hāu-kó. | Koh看伊ê吞忍艱苦枵、嘴礁、無眠、le̍k-lō͘ 、厭倦chiah-ê伊攏歡喜吞忍。當時交通不便，濟濟是步行，一日行幾若鋪路去佈道是常常。有一暝昏tī溪湖佈道好機會，半暝11點外才散會，姑不chiong著tī-hia隔暝；若是無凍歇暝，佳哉得著一個食鴉片薰人，名做卿叔，伊好意，hit暝昏阮兩人相kap睏一個桌櫃3尺闊，ka-chiah相並隔一暝，甚至bat tī南投相kap 歇一間販仔間，目蝨m̄-bat咬著西洋人，hit暝昏hō͘目蝨kā不止傷重，也是吞忍。無論得時不得時，受毀謗也忍受。親像án-ni ê做工，上帝看顧--伊，不止有效果。| Ū chi̍t ji̍t, góan tī Chiong-hòa ê biō-kháu teh pò͘-tō, tú ū chi̍t ê lāu-lâng beh lâi sio-kim, thiaⁿ-tio̍h Mûi Bo̍k-su teh kóng tō-lí, siū kám-tōng, li̍p-khek hóan-hóe sìn Chú, í-āu jia̍t-sim pò͘-tō, kiù lâng chē-chē. Lâng bat liû-thôan kóng, “6 ji̍t bē tê-kho͘, 7 ji̍t kóng Iâ-so͘,” chiū-sī chit ê lâng, i ê miâ kiò-chò Lāu-chìn peh, āu lâi chò tiúⁿ-ló. | 有一日，阮tī彰化ê廟口teh佈道，tú有一個老人beh來燒金，聽著梅牧師teh講道理，受感動，立刻反悔信主，以後熱心佈道，救人濟濟。人bat流傳講，「6日賣茶箍，7日講耶穌，」就是這個人，伊ê名叫做老進伯，後來做長老。| Koh chi̍t lâng miâ Tân Lâi-chôan, tòa Tōa-tō͘, beh lâi chhī-tiûⁿ bé mi̍h thiaⁿ Bo̍k-su kóng tō-lí, iā lâi hóan-hóe ji̍p kàu-hōe, sòa tng tiúⁿ-ló. | Koh一人名陳來全，tòa大肚，beh來市場買物聽牧師講道理，也來反悔入教會，續當長老。| Ta̍k só͘-chāi iā chéng-chí, liáu-āu chiū siat kàu-hōe. Tong-sî bu̍t-kè sio̍k, i nā khòaⁿ ū kúi kháu-chàu lâi sìn Chú, chiū sòe chi̍t khám tiàm chò pài-tn̂g, chhiáⁿ thôan-tō tòa hia, tāi-seng hō͘ hōe-iú hū-tam kúi go̍eh-ji̍t ê chhù-sòe (tong-sî chi̍t go̍eh-ji̍t 2, 3 kho͘-gîn), āu-lâi hō͘ in hū-tam kúi go̍eh-ji̍t ê go̍eh-hōng (tng-sî chi̍t go̍eh-ji̍t 6 kho͘). Hō͘ in ná o̍h kiâⁿ, án-ni siat kàu-hōe, pò͘-tō 20 nî kú, siat 10 keng ê kàu-hōe. | 逐所在iā種子，了後就設教會。當時物價俗，伊若看有幾口灶來信主，就稅一khám店做拜堂，請傳道tòa hia，代先hō͘會友負擔幾月日ê厝稅（當時一月日2、3箍銀），後來hō͘ in負擔幾月日ê月俸（當時一月日6箍）。Hō͘ in那學行，án-ni設教會，佈道20年久，設10間ê教會。| Góa bat mn̄g i, “Lí án-chóaⁿ chiah jia̍t-sim pò͘-tō, sī sím-mi̍h in-toaⁿ ? ” I kóng, “In-ūi góa tha̍k Sèng-keng án-ni kóng, ‘Sìn ê lâng éng-óan o̍ah, m̄ sìn ê lâng éng-óan sí.’ Kì jiân chai án-ni, m̄-kam bô chín-kiù lâng, lâi hō͘ lâng éng-óan sí.” Lán bōe bat khòaⁿ-tio̍h Pó-lô, iáu-kú góa kap i chò-hóe 20 tang kú, chhin-chhiūⁿ kap Pó-lô chò-hóe. Só͘-í góa kóng, “I sī Tâi-ôan ê Pó-lô.” | 我bat問伊，「你án-chóaⁿ chiah熱心佈道，是甚物因端？」伊講，「因為我讀聖經án-ni講，『信ê人永遠活，m̄ 信ê人永遠死。』 記然知án-ni，m̄甘無拯救人，來hō͘人永遠死。」 咱bōe bat看著保羅，iáu-kú我kap伊做伙20冬久，親像kap保羅做伙。所以我講，「伊是台灣ê保羅。」| (2) I ê khóan-thāi lâng. | （2）伊ê款待人。| Tùi thôan-kàu ê lâng. Ta̍k-nî hā-kùi, chiū chū-chi̍p Tâi-tiong khu-lāi ê thôan-kàu-su tī chi̍t só͘-chāi khui Siu-ióng-hōe, hō͘ thôan-kàu-su tit-tio̍h siu-ióng kap chē-chē lêng-sèng ê hó-mi̍h. Iū-koh gâu chhōe ki-hōe tī ún-ba̍t ê tiong-kan, thé-thiap ōan-chō͘ thôan-kàu-ka, chhin-chhiūⁿ Tāi-chèng 5, 6 nî, Au-chiu tāi-chiàn tong-sî, bu̍t-kè kôan ê sî, i ūi-tio̍h thôan-kàu-ka, tháu i ê chîⁿ-tē bô chió. | Tùi傳教ê人。逐年夏季，就聚集台中區內ê傳教師tī一所在開修養會，hō͘傳教師得著修養kap濟濟靈性ê好物。又koh gâu chhōe機會tī隱密ê中間，體貼援助傳教家，親像大正5，6年，歐洲大戰當時，物價懸ê時，伊為著傳教家，tháu伊ê錢袋無少。| Koh tùi it-poaⁿ sìn-tô͘. It-sī tông-jîn, bô hun pîn-chiān hù-kùi, put-lūn sîn-siong kùi-kheh, iâ-ló chhoan-tông, un-jiû kiong-kèng, í-lé siong-thāi. | Koh tùi一般信徒。一視同仁，無分貧賤富貴，不論臣商貴客，爺老 村童，溫柔恭敬，以禮相待。| (3) I ê kòe-ji̍t kap chû-siān. | （3）伊ê過日kap慈善。| I m̄-sī hó-kòe ê lâng, pún-sin put-chí phok-sò͘, chhēng-chhah bô hó ; i ê lāu-bó bat kià iûⁿ-ho̍k lâi beh sàng i chhēng, nā-sī i koh kià tò-tńg hêng lāu-bó, in-ūi kóng i nā chhēng hiah hó, lâng beh chhin-kīn--i, bô lī-piān. I só͘ chia̍h, iā sī thong-sio̍k. Bat ū chi̍t pái, chú chia̍h ê lâng kā i bé chi̍t tè thô͘-thoh-hî, nā-sī Bo̍k-su hiâm siuⁿ cheh-thoah, kiò chú-chia̍h--ê tio̍h koh kōaⁿ khì hêng bē-hî--ê. Chhin-chhiūⁿ án-ni khiām i pún-sin, chiong só͘ tit ê sin-súi, ēng tī Chú ê bīn-chêng, hiàn hō͘ kàu-hōe, á-sī hiàn hō͘ chì-bî-sè ê chi̍t-ê. Só͘ chò--ê, chē-chē m̄-sī chiàⁿ-chhiú só͘ ē-thang chai-iáⁿ--ê. Lán só͘ chai, chhin-chhiūⁿ hiàn 4 chheng gōa gîn khí Chiong-hòa pài-tn̂g. Kî-tha Chheng-chúi, Lâm-tâu, Chháu-tun, Jī-chúi, Khe-ô͘, Pîn-tong, Táu-la̍k téng-téng ê pài-tn̂g á-sī tē, lóng ū i chû-siān ê iân-kò͘. | 伊m̄是好過ê人，本身不止樸素，穿插無好；伊ê老母bat寄洋服來beh送伊穿，若是伊koh寄倒轉還老母，因為講伊若穿hiah好，人beh親近--伊，無利便。伊所食，也是通俗。Bat有一擺，主食ê人kā伊買一塊土魠魚，若是牧師嫌傷cheh-thoah，叫主食--ê著koh kōaⁿ去還賣魚--ê。親像án-ni儉伊本身，將所得ê薪水，用tī主ê面前，獻hō͘教會，抑是獻hō͘至微細ê一個。所做--ê，濟濟m̄是正手所會thang知影--ê。咱所知，親像獻四千 外銀起彰化拜堂。其他清水、南投、草墩、二水、溪湖、屏東、斗六等等ê拜堂抑是地，攏有伊慈善ê緣故。| (4) I ê kî-tó. | （4）伊ê祈禱。| I sī kî-tó ê sèng-chiá. Put-lūn chò sím-mi̍h tāi-chì, tōa kàu sè, i ēng kî-tó lâi chhut-hoat iā ēng kî-tó lâi siu-soah. Kap i chhut-khì pò͘-tō, tio̍h kî-tó, tńg-lâi iā kî-tó. Góa khì chhōe i ê sî, siông-siông tú-tio̍h i kūi-teh, chiū-sī teh kî-tó. Tī i ê toh-téng ū kàu-hōe ê miâ, iā ū thôan-kàu-chiá ê miâ kap hōe-iú ê miâ, mê-ji̍t khòaⁿ hiah-ê miâ tī Chú ê bīn-chêng teh siàu-liām in. Si̍t-chāi sī kî-tó ê sèng-chiá. | 伊是祈禱ê聖者。不論做甚物事誌，大到細，伊用祈禱來出發也用祈禱來收煞。kap伊出去佈道，著祈禱，轉來也祈禱。我去chhōe伊ê時，常常tú著伊跪teh，就是teh祈禱。Tī伊ê桌頂有教會ê名，也有傳教者ê名kap會友ê名，暝日看hiah-ê名tī主ê面前teh數念in。實在是祈禱ê聖者。| 4. Lī-khui Tâi-ôan kui-kok | 4. 離開台灣歸國| Í-siōng só͘ kóng hit khóan ê chò kang, tì-kàu phah-pháiⁿ sin-thé. Chòe-āu tī Tāi-ngá jiám-tio̍h jia̍t-pēⁿ (sím-mi̍h jia̍t, i-seng lóng m̄-chai), sin-thé ná bē kham-tit, chiū lī-khui Tâi-ôan, tńg-khì pún-hiuⁿ; sui-jiân sin-khu lī khui Tâi-ôan, iáu-kú sim bô lī-khui, tī i ê bîn-chhn̂g-chêng ū tiàu nn̄g-hāng mi̍h, sî-siông teh siàu-liām i ê kàu-hōe kap i pòaⁿ seng-gâi só͘ hōng-hiàn ê Tâi-ôan, Hit nn̄g-hāng mi̍h, chi̍t hāng chiū-sī kam-chià-kó, koh chi̍t hāng chiū-sī i pò͘-tō ê sî só͘ teh ēng ê hō-thâu (lat-pah). Tùi tńg-khì kàu chòe-kīn, tāi-khài nn̄g go̍eh-ji̍t, i kià chi̍t tiuⁿ phoe lâi hō͘ góa, múi pái teh mn̄g Tâi-ôan ê kàu-hōe, koh siàu-liām bô soah. | 以上所講hit款ê做工，致到扑歹身體。最後tī大雅染著熱病（甚物熱，醫生攏m̄知），身體那bē堪tit，就離開台灣，轉去本鄉；雖然身軀離開台灣，iáu-kú心無離開，tī伊ê眠床前有吊兩項物，時常teh數念伊ê教會kap伊半生涯所奉獻ê台灣，Hit兩項物，一項就是甘蔗kó，koh一項就是伊佈道ê時所teh用ê號頭（喇叭）。tùi轉去到最近，大概兩月日，伊寄一張批來hō͘我，每擺teh問台灣ê教會，koh數念無煞。| I sui-jiân sin-thé chin lám, iáu-kú chin bián-kióng, ū tù kúi-nā pún chheh, he̍k-sī kóng-khí kó͘-tāi ê kàu-hōe á-sī kàu-gī ê soat-bêng, put-chí hó ê chheh. Koh tī 1920 nî, siū chèng ha̍k-chiá ê sóan-po̍at, khì hoat-piáu i ê lūn-soat, put-chí hó miâ-siaⁿ, siāng-sî siū chhui-chiàn, tit-tio̍h Sîn-ha̍k Phok-sū (D.D.) ê ha̍k-ūi. | 伊雖然身體真lám，iáu-kú真勉強，有著幾若本冊，或是講起古代ê教會抑是教義ê說明，不止好ê冊。Koh tī 1920年，受眾學者ê選拔，去發表伊ê論說，不止好名聲，siāng時受推薦，得著神學博士（D. D.）ê學位。| 5. Soah i ê tio̍h-bôa | 5. 煞伊ê著磨| Chú chīn-tiong ê lô͘-po̍k. Góa chhin-ài ê pêng iú, Chú soah i ê tio̍h-bôa. Tī 1940 nî 2 go̍eh 28 ji̍t, kéng-tiàu i ji̍p I só͘ pī-pān khòai-lo̍k ê pâng-keng. Chiàu Sèng Sîn só͘ kóng, “Soah i ê tio̍h-bôa lâi an-hioh, i só͘ chò ê kang iā tòe i” (Khé-sī-lio̍k 14 : 13). | 主盡忠ê奴僕。我親愛ê朋友，主煞伊ê著磨。Tī 1940年2月28日，揀召伊入伊所備辦快樂ê房間。照聖神所講，「煞伊ê著磨來安歇，伊所做ê工也tòe伊」（啟示錄14：13）。| I pí góa khah ū hok-khì, 75 nî ê chhut-gōa, taⁿ tāi-seng góa tńg-khì Pē ê ke. Góa siá kúi kù siàu-liām i. Kèng-kím tui-tàu. Iā gōan tāi-ke thè Mûi bo̍k-su-niû kî-tó, hō͘ i ōe tit Chú ê an-ùi. | 伊比我較有福氣，75年ê出外，今代先我轉去父ê家。我寫幾句數念伊。敬謹追悼。也願大家替梅牧師娘祈禱，hō͘伊會得主ê安慰。| (Tâi-ôan Kàu-hōe Kong-pò tē 664 hō,1940 nî 7 ge̍h) | (台灣教會公報第664號，1940年7月) |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |